Gettie van Bussel van Creatieve Broedplaats Vliegende Stoel gaf  tijdens de zomerborrel een workshop #DTV en op verzoek schreef ze voor ons op wat het is en hoe je hiermee zelf verder aan de slag kunt gaan.

#DTV Wat is het?

Een manier van vragen stellen, waarbij de groep gevraagd wordt mee te denken en zo concreet mogelijk suggesties te geven.

Een Durf Te Vragen (DTV) is een breed en open geformuleerde vraag waarbij je een beroep doet op de creativiteit van de groep. In de regel begint een DTV met het woord “Hoe…..?”.

Uiteindelijk levert een DTV sessie vaak meer op dan je van te voren had bedacht en kan je, zelfs als jouw vraag niet wordt behandeld, ook als deelnemer met een schat aan ideeën en informatie naar huis gaan.

Vaak worden DTV sessie begeleid door ervaren DTV’ers, maar je kunt natuurlijk ook zelf aan de slag. Nodig daarvoor een diverse samengestelde groep uit, die bestaat uit mensen met verschillende achtergronden. Geef daarbij natuurlijk ook ruimte aan hen die zelf een vraag willen inbrengen. Het geheel kan met gesloten portemonnee:  met een viltstift, post-its en een flapover ben je al een heel eind. Als je zelf aan de slag wil, dan zijn onderstaande tips bedoeld om je verder te helpen.

Voor wie?

De vragen steller heeft een :

• open, onderzoekende houding
• is bereid tot ombouwen van de originele vraag
• heeft de groep nodig om verder te komen
• DTV’s vallen in de categorie wensen en dromen: het is nog niet heel erg concreet, je hebt wel ideeën en ziet iets voor je, maar hoe je dat nou toch gaat verwezenlijken…?
• Kies je bewoording van de vraag zorgvuldig. Alles wat afgebakend is, blokkeert de energie van de groep en zorgt voor standaard antwoorden. Heb je dat zelf nog niet zo helder, vraag de groep dan jou te helpen met het formuleren van jouw DTV

Hoe?

• je stelt jouw oorspronkelijke vraag met een korte toelichting en proeft of er überhaupt animo is om met jouw vraag aan de slag te gaan. De groep bepaalt met welke vraag (als er meerdere vraagstellers zijn) men aan de slag wil.
• Je hebt een groep van minimaal 10, maar liever 20 mensen nodig om jouw vraag te stellen.
• Je onderzoekt gezamenlijk hoe jouw vraag tot een DTV geformuleerd kan worden. Dit is op zich al een interessant proces omdat je hieruit makkelijk kan destilleren waar de groep op “aangaat”. Richtlijn is dat een DTV begint met het woord “Hoe”.
• De uiteindelijke DTV wordt gesteld en de groep geeft suggesties. Die suggesties zijn zo concreet mogelijk.

Ombouwen

Vaak moet de originele vraag worden omgebouwd naar een DTV. Hier enkele voorbeelden van ombouwen:

• De vraag: “Wie heeft er een nieuwe prullenbak voor mij?” kan omgebouwd worden naar de DTV: “Hoe kom ik, zonder budget, aan de nodige kantoorbenodigdheden?
• De vraag: “Ik heb een unieke workshop gemaakt en zoek deelnemers.”klinkt in DTV als “Hoe kom ik aan kennis om mijn workshop zo in de markt te zetten dat ik de beoogde deelnemers vind”
• De vraag: “Ik zoek atelier ruimte, wie heeft er plek?” klinkt als DTV: “Hoe kom ik in contact met mensen die mij wegwijs kunnen maken/verder kunnen helpen in het vinden van atelierruimte”.

Het is dus de bedoeling dat de groep energie van de vraag krijgt en veel zin heeft om elkaar verder te helpen. Mensen willen meestal wel helpen, maar hebben bij een te nauwgestelde vraag  de indruk dat zij daar geen antwoord op hebben of het ook niet weten. De formulering van de DTV zorgt ervoor dat de kennis en ervaring van de groep fijn benut wordt.

Tegelijkertijd nodigt de vraag uit tot zoveel mogelijk concrete tips, waar de vraagsteller weer mee verder kan. Vaak zijn de suggesties en tips ook bruikbaar voor anderen, waardoor het tot een meervoudige oplossing kan leiden. Meer vliegen in een klap dus!

Uitgewerkt voorbeeld

Een uitgewerkt voorbeeld van een DTV:

Ik zou graag in mei een gezamenlijke expositie/performance willen organiseren met als thema mentale gezondheid. Ik beschik over een eigen ruimte en krijg waarschijnlijk een (beperkte) subsidie. Ik wil graag jonge (startende) performers, (startende) beeldend kunstenaars, dansers, theatermakers onder dompelen in het onderwerp door met alle deelnemers het gesprek aan te gaan,hen allen een aantal workshops te geven over het onderwerp en hen in gezamenlijkheid te laten werken aan hun werken. Einddoel is een gezamenlijke expositie/performance/ andere vorm.

DTV: Hoe enthousiasmeer ik beoogde jonge kunstenaars en mentale gezondheid deskundigen om dit avontuur aan te gaan?

Zoals je leest is de DTV breder dan “hoe vind ik mensen die mee willen doen?” Bij “enthousiasmeren” is het scala aan antwoorden veel breder en kan de groep lekker aan de slag. Let er wel op dat de post-its zo concreet mogelijk worden. Een post-it met “bel de krant” is geen werkbare, een post-it met “bel redacteur X op telefoonnummer Y en meld daarbij dat je namens A belt” is wel werkbaar.

Zelf doen?
Nodig:

• een groep mensen, zo divers mogelijk, vanuit verschillende disciplines.
• iemand die de tijd bewaakt/iemand die de leiding heeft
• veel post-its
• een flap over
• dikke stiften
• een schaaltje M&M ’s (daardoor komen mensen met enige regelmaat van hun stoel af en dat is dan weer fijn voor de energie)

Neem genoeg tijd voor de hele sessie; Gemiddelde DTV sessies duren zo’n 3 uur. Veel plezier!
Gettie van Bussel

Meer informatie over Vliegende Stoel vind je op Facebook en via Instagram

Grote kans dat jullie het al hebben zien langskomen of dat je er zelf over hebt meegedacht; er wordt hard gewerkt aan de nieuwe cultuurnota van gemeente Enschede. CultuurNetwerk Enschede. Maandagavond 20 maart is de nota van Uitganspunten besproken in de Kamer Sociaal. Hierin komen de raadsleden bij elkaar die cultuur in hun portefeuille hebben. Ik heb gisteren namens CultuurNetwerk Enschede gebruik gemaakt van het spreekrecht.

Allereerst wilde ik de gemeente danken voor het participatietraject in aanloop naar de nieuwe cultuurnota. Het is goed om dit te zien dat er in dit stuk veel terugkomt wat ik mezelf en anderen heb horen zeggen. De gemeente heeft goed geluisterd . De laagdrempeligheid van de gemeente en haar ambenaren draagt bij aan de culturele energie die er heerst in deze stad.

De nota bestaat uit 6 punten en ik heb deze nader belicht vanuit de ogen van het professionele culturele middenveld en mijn zorgen op bepaalde punten onder de aandacht gebracht. De nota vind je hier

1. Er wordt in de nota gesteld de basis op orde is. De basis bestaat hierin dan uit de grote instellingen en het amateurveld. Het is goed dat we een rijk amateur-verenigingsleven kennen en dat de grote instellingen ons van hoogstaande cultuur voorzien. Maar los van het feit of het middenveld niet gewoon onderdeel is van de basis is het ook eigenlijk niet echt op orde in de betaling van de professionals die er werken of ingehuurd worden. Op veel plekken wordt niet voldaan aan Fair Pay en dit zou wel de norm moeten zijn.

2. Punt twee is een pnderscheidend middensegment; wat goed dat hiervoor nu aandacht is. Het moet in kaart gebracht en veel zichtbaarder worden. Een eerlijke culturele markt moet gestimuleerd worden. De intrinsieke waarde uitdragen en het niet alleen zien als een soort tussenstation tussen amateur en grote instellingen. Er zijn zorgen over veerkracht, en financiele zekerheid daar moet aandacht voor zijn

3. Er wordt gepleit voor ruimte voor experiment. Dit is een belangrijk punt want artistieke vrijheid levert cultuur van kwaliteit. Dit vraagt om vertrouwen in de kennis, kunde en motivatie van de professionele cultuurmakers.  In de gesprekken die ik tot nu toe gevoerd heb met deelnemers aan CultuurNetwerk klotst de werklust, de kennis en kunde werkelijk over de plinten. Vertrouw hen en het levert meer op dan nauwe kaders.

4.  Het vierde punt gaan over talentontwikkelingstrajecten; hier schuurt het. Ik mis in de talentontwikkeltrajecten het middenveld: niet alles is te vinden bij de grote organisaties, aandacht voor de rol van het middenveld hierin; denk aan kleinere organisaties als theatermakerij, popscool, Blackbrick, Academia musica. Het is voor deze organisaties ook vaak lastig ‘concurreren’ met flink gesubsidieerde instellingen.  Zij bieden een rijk aanbod dat aanvullend is op de diensten van de grote instellingen maar krijgen nu geen of te weinig steun voor.

5. Cultuur dichtbij is bij uitstek een onderwerp waarin het het middenveld een grotere rol kan spelen. Je vindt deze cultuurmakers door de hele stad en zij zijn goed in staat daar te werken en relaties te leggen: ik vraag om niet alles in handen van grote organisaties te leggen. Niet elke bewoner voelt zich thuis bij de grote instellingen, de drempel kan voor hen te hoog zijn. De kleinere organisaties hebben een menselijker maat die toegang tot cultuur voor meer mensen mogelijk kunnen maken

6. Eigenzinnig Enschede: het culturele middenveld biedt vaak een minder mainstream aanbod. Omdat ze klein zijn, kan men onderscheidender zijn en niches vullen waar grotere organisaties niet genoeg publiek voor kunnen vinden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de vele underground intiatieven die Enschede kent. Klein en veel levert bijzonder aanbod is beeldbepalend voor een stad.

Ik heb de raadsleden opgeroepen ambitieus te zijn en om vanaf nu bij Cultuur niet meer alleen te denken aan het amateurveld en de grote instellingen maar vooral ook aandacht te schenken aan het ruime en boeiende middenveld. De nota kent drie financiele varianten en alleen bij de meest ambiteuze variant is er genoeg ruimte voor ondersteuning van het middenveld en voor Fair Pay aan cultuurmakers. Dus heb ik gevraagd om niet te kiezen voor de voorzichtige of middelvariant want dan krijg je ook een voorzichtige of middelmatige stad die zijn talent de deur wijst, en het de professional het onmogelijk maakt om op een eerlijke manier in zijn inkomen te voorzien en te doen waar hij goed in is. Houd in het achterhoofd dat het de cultuurmakers in het middenveld er niet om gaat rijk worden maar om te kunnen doen waar ze goed in zijn: creeeren, onderzoeken, leren en het geleerde doorgeven, verrassen en verrijken, ontregelen zodat we kunnen vernieuwen, ontroeren en verbinden. Maar helaas doen zij dit nu te vaak onzichtbaar, in een oneerlijke concurrentiepositie, voor een tarief dat ver onder het redelijke ligt en met te weinig ondersteuning vanuit de gemeente. Dit veroorzaakt onzekerheid, te weinig slagkracht, te weinig draagkracht. Met wat hulp kan het middenveld veel meer betekenen voor Enschede. 

Het was goed om te merken dat de sfeer onder de raadsleden bijzonder positief was, de meeste aanwezigen kozen voor de ambitieuze variant en meerdere raadsleden vroegen de wethouder om zelfs nog wat meer ambitie te tonen.  Cultuur leeft weer en het is goed om te horen dat het weer wordt gezien als een essentieel onderdeel van een bloeiende stad waarin iedereen kan deelnemen aan en kan genieten van alles wat ook het middenveld te bieden heeft.

Ik hoop dat deze trend doorgezet wordt in de definitieve cultuurnota en dat er voor het culturele middenveld nieuwe mogelijkheden geschapen worden om nog meer tot bloei te komen. CultuurNetwerk Enschede denkt ook hierin weer graag mee. De planning is nu dat op 3 april de CultuurNota besproken en hopelijk vastgesteld wordt in de Gemeenteraads vergadering. Ik houd jullie op de hoogte.

Mocht je vragen hebben of willen meedenken? Mail dan naar info@cultuurnetwerkenschede.nl

(Er is een registratie van deze vergadering gemaakt, die kun je hier terugkijken. Bespreking CultuurNota is vanaf ongeveer 2h.10.00)